Oddłużenie dłużnika to zasadniczy cel postępowania upadłościowego. Dochodzi do niego na wniosek lub z urzędu na mocy postanowienia sądu o umorzeniu zobowiązań. Kiedy sąd umarza zobowiązania dłużnika?
Oddłużenie jako cel ogłoszenia upadłości konsumenckiej
Oddłużenie(https://wierzbicki.dris.pl/oddluzenie/),czyli umorzenie zobowiązań dłużnika w części w jakiej nie zostały zaspokojone przez syndyka lub w ramach planu spłaty wierzycieli, to zasadniczy cel upadłości osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Tzw. upadłość konsumencka zdaniem wielu ekspertów pozostaje jednak w swego rodzaju sprzeczności z zasadą ochrony prawa własności, z której korzystają wierzyciele. Ustawodawca uznał jednak, że powrót do normalnego życia, które dłużnik może prowadzić po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej jest kluczowy.
Warto podkreślić, że samo złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej, a w jego konsekwencji ogłoszenie upadłości nie jest tożsame z oddłużeniem. O oddłużeniu dłużnika mówić można dopiero wtedy, gdy sąd wyda stosowne postanowienie, czyli postanowienie o umorzeniu zobowiązań.
Kiedy sąd oddłuży dłużnika?
Postanowienie o umorzeniu zobowiązań sąd może wydać:
-
z urzędu, ale bez ustalenia planu spłaty wierzycieli – jeżeli osobista sytuacja upadłego dłużnika w sposób oczywisty wskazuje, że jest on trwale niezdolny do dokonywania spłat planu;
-
z urzędu, ale po wykonaniu planu spłaty przez upadłego dłużnika;
-
na wniosek – jeżeli upadły dłużnik nie może wykonać planu spłaty i ma to charakter trwały.
Ustawodawca dopuścił także możliwość warunkowego umorzenia zobowiązań dłużnika. Uznać można je za tzw. warunkowe oddłużenie dłużnika. Sąd warunkowo umorzy zobowiązania upadłego bez wykonania planu spłaty, jeżeli niezdolność do wykonania tego planu wynika z osobistej sytuacji dłużnika, ale nie ma charakteru trwałego. Warunkiem jest, że w ciągu pięciu lat od uprawomocnienia się postanowienia o umorzeniu, upadły ani żaden z jego wierzycieli nie złożą wniosku o ustalenie planu spłaty, a sąd wówczas uchyli postanowienie o umorzeniu.
Czy oddłużenie dotyczy wszystkich zobowiązań?
Ustawodawca uznał, że istnieje grupa zobowiązań, które mają nadrzędny względem interesu dłużnika, czyli jego oddłużenia. Wskazał zatem na zobowiązania, które nie mogą zostać umorzone w postępowaniu. Są to zobowiązania:
-
o charakterze alimentacyjnym;
-
wynikające z rent z tytułu odszkodowania za wywołane choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci;
-
do zapłaty orzeczonych przez sąd kar grzywny;
-
do wykonywania obowiązku naprawienia szkody i zadośćuczynienia za doznaną krzywdę;
-
do zapłaty nawiązki lub świadczenia pieniężnego orzeczonych przez sąd jako środek karny lub środek związany z poddaniem sprawcy próbie;
-
do naprawienia szkody wynikającej z przestępstwa lub wykroczenia stwierdzonego prawomocnym orzeczeniem;
-
umyślnie nieujawnione (jeżeli wierzyciel nie brał udziału w postępowaniu);
-
powstałe po ogłoszeniu upadłości.
